Satir Kategorileri

Virginia Satir 1916 – 1988 arasında A.B.D. ‘de yaşamış bir psikoterapistti. Özellikle aile alanında elde ettiği başarılarından dolayı, aile terapisinin öncüsü olarak bilinir. İnsanları kendi öz değerlerine kavuşturmak, gömülen duyguları tekrar hissettirmek ve sıkışmış duygularını özgürleştirmek, onun vizyonuydu.

‘Aile insanların yapıldığı fabrika ‘ metaforuyla da bilinir. İşlevsel ve işlevsiz ailelerdeki farklar üzerinde çalışmış. Eğer ailenin üyeleri arasında sağlıklı dinamikleden yoksunsa , kişiler onu telafi etmek için kendi kişilikleri yerine meyilli oldukları rollere girdiklerini fark etmiş. Virginia Satir çalışmaları esnasında çocukluk döneminde duygularını paylaşamayan ve dışa vuramayan İnsanların stres altına girdikleri zaman, dört tane belli iletişim tarzını, ve ona eşlik eden beden pozisyonlarına girdiklerini tespit etmiş. Her kategorinin dışa vurduğu belli sözler ve cümleler var, bir de bu dış temsilin altında yatan içsel bir duygu durumu var.

Yatıştırıcı

Yatıştırıcı kişi, kendini değersiz hisseder.

‘Başka birini onaylamak ‘ onun temel tutumudur.

Söyleyeceği sözü cümleye aktarırsak, ‘ Sen her neyi istersen, benim için tamamdır. Ben sadece seni mutlu etmek için buradayım. ‘ derdi. İçsel durumu beden duruşunu resimdek i gibi alttan alan, hizmet eden bir yatıştırıcı pozisyonu olarak temsil edilir. ‘ Ben yardıma muhtacım ‘ mesajını verir. İçsel duygu durumu da ‘ Ben kendimi bir ‘Hiç’ gibi hissediyorum. Sensiz tam bir ölüyüm. Kendimi değersiz hissediyorum. ‘

Yatıştırıcı tip, göze girmeye çalışan tiptir, hoşnut etmeye çalışır, özür diler, ne olursa olsun, hiçbir zamanda başka bir fikre sahip değildir, hep onaylar. O ters giden her şeyden sorumlu görür ve doğal olarak kim, neyi nasıl söyleyeceğini ayırt etmeden her türlü eleştiriyi kabul eder. Ne söyledikleri önemli olmadan, insanların onunla konuşma zahmetinde bulunmaları , onu fark etmeleri bile ona bir lütuf gibi gelir.

Beden duruşu da şöyle:
Alttan alan bir hizmetçi pozisyonunu düşünün, bir diz yerde, bir el de bir dilenci pozisyonunda havaya kalkmış. Başını boyun kasların ağrıyacak aşırı şekilde yukarıya kaldırmış, sesi de ağlamaklı tiz. Başını da aşırı yukarıya kaldırdığı için, tam nefes almakta da zorluk çeker.

Suçlayan

Yatıştırıcının tam tersine, onaylamayan, karşı çıkan bir tutumu var. Kullandığı kelimeleri şöyledir:

‘Sen hiçbir zamanda bir şeyi doğru yapmıyorsun. Sana neler oluyor ?‘

Beden duruşu da suçlayan bir pozisyonda ‘ Burada patron benim ! ‘ der.

İçsel düzeydeki durum ‘ Ben yalnız ve başarısız biriyim ‘.

Suçlayan tip, hata arayan bir patron, bir diktatördür. Sanki şunu söyler gibi: ‘ Senin için olmasaydı her şeyi daha iyi olurdu ‘ karşıdakini değersiz olduğunu hissettirir. İçsel düzeyde, kaslar ve iç organları kasılmış vaziyette. Tansiyon o anda yükselir. Sesi sert, cırtlak ve yüksektir. ‘ Elinde çekiç olan için, herkes çividir ‘ deyimi onun için uygun.

‘Sen hiçbir zaman ‘ , ‘ Sen her zaman ‘, Neden her zaman ‘ veya ‘ Sen niye hiçbir zaman…’ v.s. suçlama cümlelerini çok sık kullanır. Bu sorulara cevap bulmanız pek önemli değil, çünkü onun için kendi ağırlığını ortaya koyup, ortama hakim olmak önemlidir. Gerçekten bir konuyu aydınlatmak değil, onun hedefi.

Beden duruşu da yukarıda gördüğünüz gibidir: Parmağı başkasını suçlayacak şekilde uzatılmış ve hafif öne doğru eğilmiş onu temsil eden beden duruşu. Nefsini kesik kesik alır ve bağırabilmek için, tüm nefsinizi birden çıkartır. Kasları ve içsel organları gergin, gözler dışarıya fırlayacak gibidir, burun delikleri açılmış ve yüzü kızarmış.

‘HAYAT OLMASI GEREKTİĞİ GİBİ DEĞİLDİR. SADECE OLDUĞU GİBİDİR. ASIL FARKI YARATAN, SİZİN OLANLARIN ÜSTESİNDEN NASIL GELDİĞİNİZDİR.‘