Fazla Mesai Kalbe Zarar!

Rekabetin artmasıyla işsiz kalma korkusu yaşayanlar çözümü ‘fazla çalışmak’ta arıyor. Ancak araştırmalara göre fazla mesai yapanların kalp krizi geçirme riski çok daha yüksek…

17.10.10

“Kenji Hamada’nın çalıştığı işyerine sabah gelen mesai arkadaşları, onu masasının üzerine kapanmış bulunca şaşırdılar. Önce gece fazla çalıştıktan sonra uyuduğunu sandılar, ancak sonraki iki saat içinde de uyanmayınca öldüğünü fark ettiler. Hamada, kalp krizinden ölmüştü ve 42 yaşındaydı.”

Çok çalışkan emekçileri ile ünlü olan Japonya’da, Hamada’nın ölümü istisna değildi. Fazla çalışmaktan dolayı ölmek ya da bunun Japonca karşılığı olan “Karoshi” bu olayın öğrenilmesinden beri binlerce cana mal olmuştu ve 60’lardan bu yana alarm vermekteydi. Nitekim Eylül 2009’da içlerinde Hamada’nın eşinin de bulunduğu, eşlerini fazla mesai nedeniyle kaybetmiş 800 kişilik kadın grubu Tokyo’da bir tapınakta toplanarak eşlerini andılar. Anma töreninde Hamada’nın eşi Akiko “Kenji gece - gündüz çalışıyordu. İşi çok yoğun ve stresliydi. Çalıştığı güvenlik firmasında rekabet o kadar yoğundu ki nefes almaya zamanı yoktu. Haftada 75 saat yani günde 15 saatten fazla mesai yapıyordu, ayrıca her gün dört saati de işe gelip giderken yolda geçiyordu” açıklamasını yaptı.

Baskı ve stres etkili

Özellikle ekonomik kriz dönemlerinde artan rekabet, işsiz kalma korkusu çalışanların mesai saatlerini de büyük ölçüde etkiledi. İşini kaybetmek istemeyenler daha çok çalışıp performanslarını artırarak işten çıkarılmanın önüne geçeceklerini düşündüler. Ancak yapılan araştırmalar, işini kaybetmemek için fazla mesai yapan kişilerin yapmayanlara göre kalp krizi geçirme riskinin ciddi oranda daha fazla olduğunu ortaya koyuyor.

Japonya’da 2002 yılında yapılan bir araştırmada haftada 60 saatten fazla çalışanlarda, kalp krizi riskinin haftada 40 saat veya daha az çalışanlara oranla iki kat arttığı, geceleri beş saatten az uyuyan erkeklerde de kalp krizi riskinin üç kata kadar çıktığı belirlenmiş.

2010 Mayıs ayı içinde yayınlanan ve Danimarka’da 12 bin 200 hemşirenin katılımıyla yapılan bir araştırma da yoğun baskı ve stres altında çalışan hemşirelerde kalp ve damar hastalıklarına yakalanma riskinin 1,4 kat arttığını ortaya koymuş. 2010’da İngiltere’de gerçekleştirilen yayınlanan ve bir başka araştırmaya göre ise 39 - 61 yaşları arasında incelenen devlet memurlarında günde üç saat veya daha fazla mesai yapmanın kalp krizi riskini diğer faktörlerden bağımsız olarak yüzde 60 oranında artmış.

Ne yapmak gerekiyor?

Fazla mesai, çalışma süresinin uzaması ve kişinin kendine ayırdığı zamanın azalması nedeniyle büyük sorunlara neden oluyor. Bir yandan çalışma saatlerinin uzaması, fiziksel ve zihinsel yorgunluğa neden olurken bir yandan da kişinin fazla çalışmanın getirdiği stresle başa çıkmaya çalıştığını söyleyen Anadolu Sağlık Merkezi İç Hastalıkları ve Kardiyoloji Konsültanı Prof. Dr. Nevrez Koylan, metabolizmanın sürekli stres altında çalışması nedeniyle kalp damar hastalığı riskinin artmasıyla sonuçlandığına dikkat çekiyor.

Peki, fazla mesaiyle birlikte yaşanan sağlık sorunlarının en aza indirilmesi için ne yapmak gerekiyor? Çalışanlar açısından stresle mücadele yöntemlerinin öğrenilmesi, hedeflerin doğru belirlenmesi, zamanın iyi yönetimi, doğru iş delegasyonu, iş ve ev arasında geçirilen sürenin azaltılması, kariyer hedeflerinin doğru belirlenmesinin ön plana çıktığını söylüyor Prof. Koylan.

Çalışma sürelerine makul aralar konması, fazla mesai taleplerinin gerçekçi tutulması, işyerinde takım ruhunun oluşturulması, iş tanımlarının ve iş delegasyonunun doğru yapılması ise işverenlerin yapması gereken uygulamalar olarak öneriliyor. Prof. Nevrez Koylan’a göre işverenin iyi ve kötü çalışan arasında ayrım yapması, çalışanlarını başarılarına göre gerçekçi bir şekilde ödüllendirmesi de çalışanın stresini azaltmada önem taşıyor.

Kaynak – Sabah / İŞ’TE İNSAN - Eylem AKTAY